Knowledge

တစ်သက်မှာတစ်ခါ ဖူးရခဲတဲ့ ရွှေတိဂုံစေတီတော်မြတ်ကြီး၏ မြေအောက်ဋ္ဌာပနာများ

Written by Aung Lay

ဋ္ဌာပနာတော်တိုက်အတွင်းပိုင် ၆၆ပေ အမြင့်ရှိပီးခမ်နားထည်ဝါစွာတည်ဆောက်ထားခြင်း။ ၁၀ပေ ပတ်လည်ရေတွင်နှင့် ပြဿဒ်၅ခုပါ ကရဝိတ်ဖောင်တော်။

ကကုသန်မြတ်စွာဘုရားတောင်ဝှေးတော် ကောဏဂုံမြတ်စွာဘုရာရဲ့ဓမ္မကရိုက်ရေစစ်တော် ကဿပမြတ်စွာဘုရားရဲ့ရေသနုပ် သင်္ကန်းတော် ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားရဲ့ဆံတော်၈ဆူ ဒါကြောင့် လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံ လို့ဆိုကြသည်

ဋ္ဌာပနာတော်တိုက်မှာပင်မအလယ်တိုင်မပါ သံရက်မမရှိပဲကျောက်တုံးကျောက်ခဲများဖြင့်ခန်းနားစွာတည်ဆောက်ထားခြင်း။ ဖောင်တော်မှာအလျား၆ပေခွဲခန့်အတိုင်းတာရှိ ရွှေအစစ်ချထားခြင်း။

ဋ္ဌာပနာတော်တိုက် မုဉ်ဦးအတွင်းပိုင်းဥက္ကလာမင်းရုပ်ထုနှင့်စလွယ်တော် တဖုဿ ဘလ္လိကညီနောင် သာသနာတော်စောင့်နတ်မင်းကြီးလေးပါးနှင့် နတ်ဒေဝါများပူဇော်နေဟန် ရွှေရုပ်ထုများထုလုပ်ထားခြင်း။

၁၈၂၀ ဝန်ကျင်ခန့်က လူစွမ်းကောင်း မောင်ကံသည်ဆံတော်တွင်းမှမြတ်ဗုဒ္ဓဆံတော်အစစ်ကို တရုတ်ပြည်ကောက်ကွန်ဥတည်မက်းထံသို့ပင့်ရန် ဆံတော်အတွင်းသို့ဝင်ရာတွင်ရင်ဘတ်ထိတိုင် ကျောက်ရုပ်ဖြစ်သွားခဲ့သည်။

၁၈၁၄ခုနှစ်တွင်းအဂ်လိပ်စစ်တပ်များဋ္ဌာပနာတိုက်ဖောက်၍အဖိုးတန်ရတနာများယူကြသည် ဆံတော်တွင်းဋ္ဌာပနာတိုက်အားအကြိမ်၂ဖောက်ခဲ့သော်လည်း ကျောက်နံရံကြီးများမဖောက်နိုင်၍လက်လျှော့ခဲ့ရသည်။

၁၉၀၄ခုနှစ် အာမေနီယားလူမျိုး မစ္စတာအပရမေ အသက်ရနှစ်အရွယ် ဆံတော်ကိန်ဝပ်ရာသို့ဆင်းသက်ကြည့်ဖူးသည့် ရသေ့ကြီးများဘုရားဖူးလာရောက်ချိန်တွင် အမှတ်မထင်ဝင်ရောက်ခွင့်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မစ္စတာအပပြော်ပြချက်အရ ရှေ့မြန်မာများလည်း ၁၉၇၁ခုနှစ်ကစူးစမ်းသုသေသနပြုလုပ်ခဲ့ကြပီး ကျောက်နံရံကြီး ကာထားသည့်နေရာထိရောက်အောင်သွားနိုင်ခဲ့ကြသောလည်း အတွင်းသို့ဝင်ရောက်နိုင်မည့်လမ်းမတွေ့ရှိခဲ့ကြပါ။

ပညာရှင်များ ကျောင်းသားလူငယ်များပါအားတက်သရောသုသေသနပြုပါဝင်ခဲ့ကြသော်လည်း မတည်မငြိမ်နှောင်းပိုင်းခေတ်များတွင် မသမာသူများနှောက်ယှက်နိုင်ခြင်းမရှိရန် ရည်ရွယ်ကာဆုတောင်းပြည့်စေတီလိူင်းဝကိုသံတံခါးပိတ်သော့ခတ်ထားလိုက်ကြသည်။

၁၉၇၁ခေတ်အလွန်နှောင်းပိုင်း နှစ်ပေါင်း၅ဝကြာခဲ့သည်ဖြစ်ရာ ဌာပနာတော်တိုက်အကြောင်း ဆက်လက်သုသေသနပြုနိုင်ခြင်းမရှိတော့ပေ။

Credit –

Zawgyi

႒ာပနာ​ေတာ္​တိုက္​အတြင္းပိုင္​ ၆၆​ေပ အျမင့္ရွိပီးခမ္​နားထည္​ဝါစြာတည္​​ေဆာက္​ထားျခင္း။ ၁၀​ေပ ပတ္​လည္​​ေရတြင္​ႏွင့္ ျပႆဒ္​၅ခုပါ ကရဝိတ္​​ေဖာင္​​ေတာ္​။

ကကုသန္​ျမတ္​စြာဘုရား​ေတာင္​​ေဝွး​ေတာ္​ ​ေကာဏဂုံျမတ္​စြာဘုရာရဲ့ဓမၼကရိုက္​​ေရစစ္​​ေတာ္​ ကႆပျမတ္​စြာဘုရားရဲ့​ေရသႏုပ္​ သကၤန္း​ေတာ္​ ​ေဂါတမျမတ္​စြာဘုရားရဲ့ဆံ​ေတာ္​၈ဆူ ဒါ​ေၾကာင့္ ​ေလးဆူဓာတ္​ပုံ ​ေရႊတိဂုံ လို႔ဆိုၾကသည္

႒ာပနာ​ေတာ္​တိုက္​မွာပင္​မအလယ္​တိုင္​မပါ သံရက္​မမရွိပဲ​ေက်ာက္​တုံး​ေက်ာက္​ခဲမ်ားျဖင့္ခန္းနားစြာတည္​​ေဆာက္​ထားျခင္း။ ေဖာင္​​ေတာ္​မွာအလ်ား၆​ေပခြဲခန႔္အတိုင္းတာရွိ ​ေရႊအစစ္​ခ်ထားျခင္း။

႒ာပနာ​ေတာ္​တိုက္​ မုဥ္​ဦးအတြင္းပိုင္း​ဥကၠလာမင္း႐ုပ္​ထုႏွင့္စလြယ္​​ေတာ္​ တဖုႆ ဘလႅိကညီ​ေနာင္​ သာသနာ​ေတာ္​​ေစာင့္နတ္​မင္း​ႀကီး​ေလးပါးႏွင့္ နတ္​​ေဒဝါမ်ားပူ​ေဇာ္​​ေနဟန္​ ​ေရႊ႐ုပ္​ထုမ်ားထုလုပ္​ထားျခင္း။

၁၈၂၀ ဝန္​က်င္​ခန႔္​က လူစြမ္း​ေကာင္း​ ​ေမာင္​ကံသည္​ဆံ​ေတာ္​တြင္းမွျမတ္​ဗုဒၶဆံ​ေတာ္​အစစ္​ကို တ႐ုတ္​ျပည္​​ေကာက္​ကြန္​ဥတည္​မက္းထံသို႔ပင့္ရန္​ ဆံ​ေတာ္​အတြင္းသို႔ဝင္​ရာတြင္​ရင္​ဘတ္​ထိတိုင္​ ​ေက်ာက္​႐ုပ္​ျဖစ္​သြားခဲ့သည္​။

၁၈၁၄ခုႏွစ္​တြင္းအဂ္​လိပ္​စစ္​တပ္​မ်ား႒ာပနာတိုက္​​ေဖာက္​၍အဖိုးတန္​ရတနာမ်ားယူၾကသည္​ ဆံ​ေတာ္​တြင္း႒ာပနာတိုက္​အားအႀကိမ္​၂​ေဖာက္​ခဲ့​ေသာ္လည္း ​ေက်ာက္​နံရံႀကီးမ်ားမ​ေဖာက္​နိုင္​၍လက္​​ေလၽွာ့ခဲ့ရသည္​။

၁၉၀၄ခုႏွစ္​ အာ​ေမနီယားလူမ်ိဳး မစၥတာအပရ​ေမ အသက္​ရႏွစ္​အရြယ္​ ဆံ​ေတာ္​ကိန္​ဝပ္​ရာသို႔ဆင္းသက္​ၾကည့္ဖူးသည့္ ရ​ေသ့ႀကီးမ်ားဘုရားဖူးလာ​ေရာက္​ခ်ိန္​တြင္​ အမွတ္​မထင္​ဝင္​​ေရာက္​ခြင့္ရခဲ့ျခင္းျဖစ္​သည္​။

မစၥတာအပ​ေျပာ္​ျပခ်က္​အရ​ ​ေရွ႕ျမန္​မာမ်ားလည္း ၁၉၇၁ခုႏွစ္​ကစူးစမ္းသု​ေသသနျပဳလုပ္​ခဲ့ၾကပီး ​ေက်ာက္​နံရံႀကီး ကာထားသည့္​ေနရာထိ​ေရာက္​​ေအာင္​သြားနိုင္​ခဲ့ၾက​ေသာလည္း အတြင္းသို႔ဝင္​ေရာက္​နိုင္​မည့္လမ္းမ​ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါ။

ပညာရွင္​မ်ား ​ေက်ာင္းသားလူငယ္​မ်ားပါအားတက္​သ​ေရာသု​ေသသနျပဳပါဝင္​ခဲ့ၾက​ေသာ္လည္း မတည္​မၿငိမ္​​ေႏွာင္းပိုင္း​ေခတ္​မ်ားတြင္​ မသမာသူမ်ား​ေႏွာက္​ယွက္​နိုင္​ျခင္းမရွိရန္​ ရည္​ရြယ္​ကာဆု​ေတာင္းျပည့္​ေစတီလိူင္းဝကိုသံတံခါးပိတ္​​ေသာ့ခတ္​ထားလိုက္​ၾကသည္​။

၁၉၇၁​ေခတ္​အလြန္​​ေႏွာင္းပိုင္း ႏွစ္​​ေပါင္း၅ဝၾကာခဲ့သည္​ျဖစ္​ရာ ဌာပနာ​ေတာ္​တိုက္​အ​ေၾကာင္း ဆက္​လက္​သု​ေသသနျပဳနိုင္​ျခင္းမရွိ​ေတာ့​ေပ။

Credit –

About the author

Aung Lay

Leave a Comment